83, Rome, 15 april, natuurlijke dood
Italiaans filmcriticus en -historicus, festivaldirecteur, regisseur, scenarioschrijver, acteur en docent. Regisseerde één lange speelfilm, Olimpia agli amici (tevens scenario met Gianni Menon; 1970), met in de hoofdrollen Olimpia Carlisi en zijn broer Pierluigi Aprà. Maakte ook de documentaires Girato a Roma (over Romeinse filmlocaties; 1978), Il cinema degli anni pari (samen met Marco Melani, 1983), Rossellini visto da Rossellini (1993), Fellini’s Circus (tevens scenario; 2011), All’ombra del conformista (over Bernardo Bertolucci; 2011), Red Ashes (over Stromboli; samen met Augusto Contento, 2013) en Attualità di Rossellini (tevens scenario; 2018). Coscenarist van La maschera (Fiorella Infascelli, 1988) en de essayistische documentaire Viaggio nel crepuscolo (Contento, 2021). Als acteur te zien in onder meer Satellite (Mario Schifano, 1968), Dillinger è morto (als filmcriticus; Marco Ferreri, 1969), Amore e rabbia (segment Bertolucci, 1969), Il seme dell’uomo/Het zaad van de mens (Ferreri, 1969), Umano non umano (Schifano, 1969), Trapiano, consunzione e morte di Franco Brocani (Schifano, 1969), Les yeux ne veulent pas en tout temps se fermer, ou Peut-être qu’un jour Rome se permettra de choisir à son tour/Othon (top-billed; Jean-Marie Straub en Danièle Huillet, 1970), Moses und Aron (Straub en Huillet, 1975), Fortini/Cani (als zichzelf; Straub en Huillet, 1976), Questione di cuore (Francesca Archibugi, 2009) en L’età d’oro (Emanuela Piovano, 2016).
Spreker in documentaires als Ferreri, I Love You (Infascelli, 2000), Cinemanti (Rosanna Benvenuto, 2004), Il cinema ritrovato: istruzioni per l’uso (Giuseppe Bertolucci, 2004), Children of Rome Open City (Laura Muscardin, 2005), Il était une fois… Rome, ville ouverte (Marie Genin, 2006), La dernière utopie: La télévision selon Rossellini (Jean-Louis Comolli, 2006), Pietro Germi – Il bravo, il bello, il cattivo (Claudio Bondi, 2009), La balena di Rossellini (Bondi, 2010), Lino Miccichè, mio padre – Una visione del mondo (Francesco Miccichè, 2013), Poltrone rosse – Parma e il cinema (Francesco Barilli, 2014), Filmstudio, mon amour (Toni D’Angelo, 2015), Sassi nello stagno (Luca Gorreri, 2016), Pasolini Motore! (Valentino Misino, 2017), Glauber, Claro (César Meneghetti, 2020), C’era una volta il Cinema Azzurro Scipioni (Lorenzo Negri, 2022) en het nog uit te brengen I Am Not God But I Am Michelangelo Antonioni (Federico Gatti, 2024). Criticus van de filmbladen Filmcrritica en het door hem opgerichte Cinema e Film. Gaf leiding aan de filmfestivals van Pesaro (Mostra del Nuovo Cinema, 1990-98) en Salsomaggiore (Salso Film & TV Festival, 1977-89), alsmede later de Cineteca Nazionale (1998-2002). Vertaler van André Bazins Qu’est-ce que le cinéma? Auteur van vele boeken over film(historie), zoals New American Cinema. Il cinema indipendente americano degli anni Sessanta (1986), Il cinema sudcoreano (1992), Moravia al/nel cinema (1993), Per non morire hollywoodiani. Notizie dal cinema di fine millennio (1999), Stelle e strisce. Viaggi nel cinema USA dal muto agli anni ‘60 (2005), Breve ma veridica storia del documentario, dal cinema del reale alla non fiction (2017) en Fuorinorma. La via neosperimentale del cinema italiano (2019), alsmede monografieën over onder anderen Ermanno Olmi, Marco Bellocchio, Luigi Comencini, Alberto Lattuada en Bernardo Bertolucci. Doceerde esthetiek van de cinema en Italiaanse filmhistorie aan de Universiteit van Rome Tor Vergata (2002-08).