85, Los Angeles, 7 november, natuurlijke dood
Amerikaans acteur, voluit Robert Dean Stockwell. Eerste man die twee keer de prijs voor beste acteur won in Cannes: voor Compulsion (samen met Bradford Dillman en Orson Welles; Richard Fleischer, 1959) gebaseerd op een toneelstuk over de Leopold-Loebmoorden, waarin hij ook al geschitterd had op Broadway, en voor de verfilming van Eugene O’Neills Long Day’s Journey into Night/Tocht naar het duister (samen met Jason Robards en Ralph Richardson; Sidney Lumet, 1962). Oscarnominatie voor de bijrol van een maffioso in de komedie Married to the Mob (Jonathan Demme, 1988). Zoon van een bariton en een danseres begon zijn loopbaan als kinderacteur, onder contract bij MGM. Debuut in The Valley of Decision (Tay Garnett, 1945), bekendste vroege rollen in de musical Anchors Aweigh (George Sidney, 1945), Gentleman’s Agreement (Golden Globe voor ‘beste jeugdacteur’; Elia Kazan, 1947) en de titelrol van The Boy with Green Hair (Joseph Losey, 1948).
Ook in bij voorbeeld The Green Years/Robert Shannons jonge jaren (Victor Saville, 1946), Sweet Homicide/Moord!… zegt het voort (Lloyd Bacon, 1946), The Mighty McGurk (John Waters, 1947), The Romance of Rosy Ridge (Roy Rowland, 1947), Song of the Thin Man (Edward Buzzell, 1947), Deep Waters (Henry King, 1948), Down to the Sea in Ships (Henry Hathaway, 1949), The Secret Garden (Fred M. Wilcox, 1949), Stars in My Crown (Jacques Tourneur, 1950), The Happy Years (top-billed; William A. Wellman, 1950), Kim (titelrol; Saville, 1950), en Cattle Drive (Kurt Neumann, 1951). Eerste volwassen rol in Gun for a Coward/Vuurdoop van een lafaard (Abner Biberman, 1956). Vervolgens onder meer in The Careless Years (top-billed; Arthur Hiller, 1957), het mijnwerkersdrama Sons and Lovers (Jack Cardiff, 1960), Rapture (John Guillermin, 1965), Psych-Out (Richard Rush, 1968), The Dunwich Horror (Daniel Haller, 1970), The Last Movie (als Billy the Kid; Dennis Hopper, 1971), The Loners (top-billed; Dutton Soly, 1972), The Werewolf of Washington (top-billed; Milton Moses Ginsberg, 1973), Win, Place or Steal (top-billed; Richard Bailey, 1974), Tracks (Henry Jaglom, 1976), Won Ton Ton the Dog Who Saved Hollywood (Michael Winner, 1976), She Came to the Valley (Albert Band, 1979), Wrong Is Right/The Man with the Deadly Lens (Richard Brooks, 1982) en Alsino y el condor (top-billed; Miguel Littin, 1982).
Rollen in Gouden Palmwinnaar Paris, Texas (Wim Wenders, 1984) en Dune (David Lynch, 1984) verleenden Stockwells carrière nieuw elan; hij speelde vervolgens onder meer in The Legend of Billie Jean (Matthew Robbins, 1985), To Live and Die in L.A. (William Friedkin, 1985), Blue Velvet (Lynch, 1986), Gardens of Stone (Francis Ford Coppola, 1987), Beverly Hills Cop II (Tony Scott, 1987), Banzai Runner (top-billed; John G. Thomas, 1987), The Time Guardian (Brian Hannant, 1987), The Blue Iguana (John Lafia, 1988), Tucker: The Man and His Dream (als Howard Hughes; Coppola, 1988), Catchfire (Hopper, 1990), Sandino (Littin, 1990), The Player (Robert Altman, 1992), Chasers (Hopper, 1994), Mr. Wrong (Nick Castle, 1996), Naked Souls (Lyndon Chubbuck, 1996), Living in Peril (Jack Ersgard, 1997), McHale’s Navy (Bryan Spicer, 1997), Air Force One (Wolfgang Petersen, 1997), The Shadow Men (Timothy Bond, 1997), The Rainmaker (Coppola, 1997), The Venice Project (Robert Dornhelm, 1999), Rites of Passage (Victor Salva, 1999), CQ (Roman Coppola, 2001), The Quickie (Sergei Bodrov, 2001), Buffalo Soldiers (Gregor Jordan, 2001), The Manchurian Candidate (Demme, 2004), C.O.G. (Kyle Patrick Alvarez, 2013), Max Rose (Daniel Noah, 2013), Deep in the Darkness (top-billed; Colin Theys, 2014), Persecuted (Daniel Lusko, 2014) en Entertainment (Rick Alverson, 2015). Op tv onder veel meer in de series Dr. Kildare (1965) en Quantum Leap (1989-93).
Regisseerde en schreef samen met goede vriend Neil Young de lange speelfilm Human Highway (1982), waarin beiden ook een hoofdrol spelen, naast een andere vriend, acteur en danser Russ Tamblyn. Eerder regisseerde Stockwell al een handvol korte films (1958-73). Zou ook Young hebben geïnspireerd tot de titel van diens klassieke album After the Goldrush (1970). Exposeerde als beeldend kunstenaar onder zijn volledige geboortenaam. Gescheiden van actrice Millie Perkins.