74, Los Angeles, 24 september, natuurlijke dood
Oorspronkelijk Mexicaans actrice en exotisch danseres, eigenlijk Francesca Isabel Natividad. Bijnaam: Carrots. Miss Nude Universe 1970 en 1971. Werd gespot door cultregisseur Russ Meyer, die haar de (naakte) rol toebedeelde van eenpersoons ‘Grieks koor’ in zijn film Up! (1976). Ze werd zijn levenspartner en speelde in Meyers films Beneath the Valley of the Ultra-Vixens (top-billed; 1979) en The Breast of Russ Meyer (2001).
81, Los Angeles, 24 september, natuurlijke dood
Amerikaans tenorsaxofonist en componist, geboren als Farrell Sanders. Discipel van John Coltrane, speelde ook met Sun Ra. Wordt beschouwd als sleutelfiguur in free jazz en spirituele jazz. Schreef de muziek voor de speelfilm Crime d’amour (Alain Corneau, 2010).
94, Polen, 23 september, natuurlijke dood
Pools acteur. Bekroond op het Pools Filmfestival voor zijn rol van een partijfunctionaris in Blizna/The Scar/Het litteken (top-billed; Krzystof Kieslowski, 1976) en die van een rondtrekkende genezer in Jancio Wodnik/Johnnie Waterman (top-billed; Jan Jakub Kolski, 1993). Oeuvreprijs (Adelaar) in 2015 na te zijn genomineerd voor een Poolse Filmprijs in de categorie beste mannelijke bijrol in Szyfowe prace/The Labors of Sisyphus (Pawel Komorowski, 2000) en beste mannelijke hoofdrol in Requiem (top-billed; Witold Leszczynski, 2001).
88, Montdurausse (Tarn), 23 september, natuurlijke dood
Amerikaans actrice. Bereikte sterstatus door één enkele rol, van de harmonieus ogende, maar diabolische ‘nurse’ Ratched in de verfilming van Ken Keseys One Flew over the Cuckoo’s Nest (Milos Forman, 1975), bekroond als beste actrice met een Oscar, een Golden Globe en een BAFTA. In haar dankwoord bij de Oscars richtte ze zich in gebarentaal tot haar dove ouders. Bleef vervolgens vier decennia actief, ook in tv-series als StarTrek: Deep Space Nine (1993-99), ER (2005), Shameless (2011-12) en Girlboss (Netflix; 2017), maar in films van gemiddeld afnemend prestige.
83, Mexico-Stad, 22 september, natuurlijke dood
Mexicaans regisseur en scenarioschrijver, voluit Jorge Fons Perez. Internationaal vooral bekend door El callejón de los milagros/Midaq Alley (competitie Berlijn; 1995), dat een roman van Naguib Mahfouz verplaatste van de sloppen van Caïro naar die van Mexico-Stad, met een vroege hoofdrol voor Salma Hayek. Eerder won hij een Zilveren Beer in Berlijn voor de regie van Los albañiles/The Bricklayers (1976).
94, Parma, 21 september, natuurlijke dood
Italiaans actrice, vaak vermeld als Lydia Alfonsi. Vooral actief in het theater en voor televisie. Speelde bijrollen in Porte aperte (Gianni Amelio, 1990) en La vita è bella (Roberto Benigni, 1997). Officieel filmdebuut in het Spaanse Susana y yo (Enrique Cahen Salaberry, 1957).