Het Schimmenrijk

92, Nyack NY, 12 december, natuurlijke dood

Amerikaans filmacteur, pseudoniem van Charles Van Dell-Johnson. Had net een zevenjarig contract met MGM getekend, toen hij in 1942 slachtoffer werd van een auto-ongeval. De metalen plaat in zijn hoofd behoedde Johnson voor dienst overzee, maar hij vervulde wel veel vacatures van militair actieve Hollywooodsterren. Eerste sprekende rol in Murder in the Big House (B. Reeves Eason, 1942). Onder veel meer in The Human Comedy (Clarence Brown, 1943), Madame Curie (Mervyn LeRoy, 1943), A Guy Named Joe (Victor Fleming, 1943), Two Girls and a Sailor (Richard Thorpe, 1944), The White Cliffs of Dover (Brown, 1944), Thirty Seconds over Tokyo (LeRoy, 1944), Thrill of a Romance (Thorpe, 1945), Week-End at the Waldorf (Robert Z. Leonard, 1945), Easy to Wed (Edward Buzzell, 1946), Till the Clouds Roll By (Richard Whorf, 1946), State of the Union (Frank Capra, 1948), Command Decision (Sam Wood, 1948), In the Good Old Summertime (Leonard, 1949), Battleground (William A. Wellman, 1949), The Big Hangover (Norman Krasna, 1950), Duchess of Idaho (Leonard, 1950), Three Guys Named Mike (Charles Walters, 1951), Go for Broke! (Robert Pirosh, 1951), Plymouth Adventure (Brown, 1952), Easy to Love (Walters, 1953), Siege at Red River (Rudolph Maté, 1954), The Caine Mutiny (Edward Dmytryk, 1954), Brigadoon (Vincente Minnelli, 1954), The Last Time I Saw Paris (Richard Brooks, 1954), The End of the Affair (Dmytryk, 1955), 23 Paces to Baker Street (Henry Hathaway, 1956), Action of the Tiger (Terence Young, 1957), Beyond This Place (Jack Cardiff, 1959), Wives and Lovers (John Rich, 1963), Divorce American Style (Bud Yorkin, 1967), Yours, Mine and Ours (Melville Shavelson, 1968), Concorde Affaire ’79 (Ruggero Deodato, 1979) en The Purple Rose of Cairo (Woody Allen, 1985). Studiochef Louis B. Mayer was zo verbolgen over aanhoudende geruchten over een homo-affaire tussen Van Johnson en Keenan Wynn dat hij Johnson in 1947 overhaalde te trouwen met Wynns vrouw Evie, in ruil voor betere rollen en arbeidsvoorwaarden voor beide acteurs. Het huwelijk werd op dezelfde dag voltrokken als de scheiding werd uitgesproken.

Trailer van The Caine Mutiny

85, Los Angeles, 11 december, gevolgen van een hartaanval

Amerikaanse pin-up en cultfiguur, eigenlijk Betty Mae Page. Haar beeltenis sierde in de jaren vijftig vele onder de toonbank verkochte blaadjes en smalfilms, maar werd pas echt wereldberoemd vanaf de jaren tachtig. De olijke blikken van Bettie in gestileerd sadomasochistische poses hadden haar tot een cultheldin gemaakt, een relict van voor de seksuele revolutie. Hoofdpersoon van de speelfilm The Notorious Bettie Page (Mary Harron, 2005) met Gretchen Mol in de titelrol.

Scène uit Gypsies

81, Warschau, 9 december, natuurlijke dood

Pools regisseur, overwegend van documentaires. Debuteerde met het korte portret van probleemjongeren Where the Devil Says Goodnight/Gdzie diabel mowi dobranoc (samen met Kazimierz Karabasz, 1956). Een festivalfavoriet was de korte film, eveneens in de trant van de cinéma vérité, Gypsies/People from the Wide Open/Ludzie z pustego obszaru (samen met Karabasz, 1957). Internationale prijzen wonnen de meer poëtische korte documentaires Rafts Afloat/Plyna tratwy (1962), Before the Leaves Fall/Zanim opadna liscie… (1964), The Family of Man/Rodzina czlowiecza (1966) en Energia (1967). Verfilmde een klassieke roman van Henryk Sienkiewicz, In Desert and Wilderness/W pustyni i w puszczy (1973), als kinderfilm.

63, Widecombe (graafschap Devon), 8 december, na een lange ziekte

Schots televisieregisseur. Onder meer Fawlty Towers, Are You Being Served?, Absolutely Fabulous en French & Saunders. Later ook enkele bioscoopfilms: de remake van That Darn Cat (met Christina Ricci; 1997), het vehikel voor The Spice Girls Spice World (1997) en Kevin of the North (2001).

Dead Man Walking

77, Washington DC, 8 december, complicaties bij hartoperatie

Amerikaans bijrolacteur, eigenlijk Robert Joseph Porzuczek. Veel televisie, met name de serie Hill Street Blues (1984-87). Films als Thief/Violent Streets (Michael Mann, 1981), Hanky Panky (Sidney Poitier, 1982), Monsignor (Frank Perry, 1982), The Lords of Discipline (Franc Roddam, 1983), Christine (John Carpenter, 1983), The Keep (Mann, 1983), The Natural (Barry Levinson, 1984), Outrageous Fortune (Arthur Hiller, 1987), Broadcast News (James L. Brooks, 1987), Things Change (David Mamet, 1988), Gremlins 2: The New Batch (Joe Dante, 1990), Green Card (Peter Weir, 1990), Far and Away (Ron Howard, 1992), Hoffa (Danny De Vito, 1992), Last Action Hero (John McTiernan, 1993), Mrs. Doubtfire (Chris Columbus, 1993), Miracle on 34th Street (Les Mayfield, 1994), The Scarlet Letter (Roland Joffé, 1995), Dead Man Walking (Tim Robbins, 1995), The Chamber (James Foley, 1996), Mad City (Costa-Gavras, 1997) en D-Tox (Jim Gillespie, 2002).

50, Antwerpen, 7 december, euthanasie na ALS

In Nederland geboren Belgisch acteur. Speelde een formidabele, rebelse hoofdrol in Het sacrament (Hugo Claus, 1990). Daarna in films als She Good Fighter (Marc Punt, 1995), Film 1 (Willem Wallyn, 1999), Team Spirit (Jan Verheyen, 2000), Plop in de wolken (Bart van Leemputten, 2000) en De hel van Tanger (Frank van Mechelen, 2006). Ook veel televisie en de korte films Stuck Out All Alone (Frank DeVos, 1993) en Eden (Wim Symoens, 1993).