Nan Martin


STAR TREK: THE NEXT GENERATION
82, Malibu, 4 maart, emfyseem

Amerikaans bijrolactrice, vooral op televisie. Ontleent grootste bekendheid aan de rol van de zeer Joodse moeder van Ali MacGraw in de verfilming van Philip Roths Goodbye, Columbus (Larry Peerce, 1969). Ook in films als The Buster Keaton Story (Sidney Sheldon, 1957), The Mugger (William Berke, 1958), Toys in the Attic (George Roy Hill, 1963), Bus Riley’s Back in Town (Harvey Hart, 1965), For Love of Ivy (Daniel Mann, 1968), Three in the Attic (Richard Wilson, 1968), The Other Side of the Mountain (Peerce, 1975), Jackson County Jail (Michael Miller, 1976), Loving Couples (Jack Smight, 1980), Doctor Detroit (Michael Pressman, 1983), All of Me (Carl Reiner, 1984), als non in A Nightmare on Elm Street 3: Dream Warriors (Chuck Russell, 1987), Forever Lulu (John Kaye, 2000), Cast Away (Robert Zemeckis, 2000) en Shallow Hal (Bobby en Peter Farrelly, 2001).

Martin Benson


GOLDFINGER
91, Buckinghamshire, 28 februari, natuurlijke dood

Engels bijrolacteur. Had een bescheiden aandeel, vaak als donkerharige en sinistere verschijning, in over de honderd films, waaronder The Blind Goddess (Harold French, 1948), de Engelstalige versie van de Nederlandse verzetsfilm Niet tevergeefs, getiteld But Not In Vain (Edmond T. Gréville, 1948), Under Capricorn (Alfred Hitchcock, 1949), Ivanhoe (Richard Thorpe, 1952), Monsieur Ripois (René Clément, 1954), Doctor at Sea (Ralph Thomas, 1955), 23 Paces to Baker Street (Henry Hathaway, 1956), The King and I (Walter Lang, 1956), Istanbul (Joseph Pevney, 1957), Doctor at Large (Thomas, 1957), Killers of Kilimanjaro (Thorpe, 1959), Once More, With Feeling! (Stanley Donen, 1960), Exodus (Otto Preminger, 1960), The 3 Worlds of Gulliver (Jack Sher, 1960), The Pure Hell of St. Trinian’s (Frank Saunder, 1960), Gorgo (Eugène Lourié, 1961), Satan Never Sleeps (Leo McCarey, 1962), Captain Clegg (Peter Graham Scott, 1962), Cleopatra (Joseph L. Mankiewicz, 1963), A Shot in the Dark (de tweede Pink Panther-film; Blake Edwards, 1964), Behold a Pale Horse (Fred Zinnemann, 1964), als Solo in de Bond-film Goldfinger (Guy Hamilton, 1964), Pope Joan (Michael Anderson, 1972), de Libische spektakelfilm The Message (Moustapha Akkad, 1976), The Omen (Richard Donner, 1976), Meetings with Remarkable Men (hoofdrol; Peter Brook, 1979), The Human Factor (Preminger, 1979), The Sea Wolves (Andrew V. McLaglen, 1980), Sphinx (Franklin J. Schaffner, 1981), Young Toscanini/Il giovane Toscanini (Franco Zeffirelli, 1988) en Angela’s Ashes (Alan Parker, 1999).

Wendy Toye


92, Hillingdon (graafschap Middlesex), 27 februari, doodsoorzaak onbekend

Engels danseres, choreograaf, actrice en regisseur, eigenlijk Beryl May Jessie Toye. Een van de weinige vrouwelijke Britse filmregisseurs in de jaren ’50 (de bekendste andere was producente Muriel Box), begon haar carrière als wonderkind. Op 4-jarige leeftijd danste ze in de Royal Albert Hall, vijf jaar later choreografeerde ze haar eerste ballet. Ze maakte op haar veertiende een filmdebuut als danseres in Dance Pretty Lady (Anthony Asquith, 1932). Daarna volgden rollen in de muzikale films Invitation to the Waltz (in de hoofdrol tegenover Lilian Harvey; Paul Merzbach, 1935) en I’ll Be Your Sweetheart (tevens choreografie; Val Guest, 1945). Toyes regiedebuut The Stranger Left No Card (1952) won in Cannes de prijs voor beste korte fictiefilm. Haar eerste lange productie als regisseur was The Teckman Mystery (1954). Daarna kreeg ze een Oscarnominatie voor de korte kerstfilm On the Twelfth Day… (1955), die jarenlang eind december door de BBC werd herhaald. Voorts regisseerde Toye de komedies Raising a Riot (1955) en All for Mary (1955), een segment van het drieluik Three Cases of Murder (1955), True As a Turtle (1957), We Joined the Navy (1962) en het korte The King’s Breakfast (tevens scenario; 1963), een bewerking in dans en mime van een gedicht van A. A. Milne.

Derek Vanlint


ALIEN
78, Toronto, 23 februari, doodsoorzaak onbekend

In Engeland geboren Canadees cameraman. Beperkt, maar daardoor des te opmerkelijker oeuvre. Tot zijn weinige speelfilms als director of photography behoort namelijk de klassieke science-fictionfilm Alien (Ridley Scott, 1979), evenals de iets minder bekende fantasyproductie Dragonslayer (Matthew Robbins, 1981). Regisseerde en draaide een horrorfilm met Dennis Hopper en Frederic Forrest, The Spreading Ground (2000). Te zien in de documentaire Northern Lights (Antonio Galloro, 2009), over camerawerk in Canada. Uiteraard niet te verwarren met de Nederlandse acteur Derek de Lint.

Bob Kommer


89, Den Haag, 21 februari, doodsoorzaak onbekend

Nederlands opdrachtfilmer, geluidstechnicus, producent en audiovisueel ondernemer. Maakte al op de middelbare school zelf filmpjes en regisseerde en schreef in de oorlog enkele NSB-propagandafilms, zoals De Jeugdstorm zingt (1944) en De Rembrandtdag (1944). Werd in 1946 portretfotograaf. Oprichter in 1952 van Studio Bob Kommer, een bedrijf dat zich specialiseerde in de vervaardiging van opdrachtfilms. Maakte in eigen beheer een vrije documentaire over de schilder Co Westerik (1962). Een van de cameralieden en geluidsmensen van de lange documentaire Op de bodem van de hemel (Jan Vrijman, 1965). De studio verwierf een goede reputatie op het gebied van geluidsafwerking, ook voor bijvoorbeeld het Omniversum en andere IMAX-theaters, of de Nederlandse bijdragen aan wereldtentoonstellingen in Osaka en Montreal. Kommer gaf ook mediatrainingen aan politici. Verliet zijn bedrijf in 1990. Het geluidsonderdeel maakte in 1996 een doorstart als Bob Kommer Soundstudio’s, onder leiding van zijn voormalige medewerker Ronald Nadorp. Kommer was ook adviseur of bestuurder van instellingen als de Nederlandse Bioscoopbond en de mede door hem opgerichte Vereniging van Audiovisuele Producenten (VAP).

Lionel Jeffries


83, Poole (graafschap Dorset), 19 februari, natuurlijke dood

Engels acteur en regisseur. Speelde vaak martiale of ouwelijke rollen, bijvoorbeeld als de grootvader van de zes maanden oudere Dick Van Dyke in Chitty Chitty Bang Bang (Ken Hughes, 1968). Officieus debuut als figurant in Stage Fright (Alfred Hitchcock, 1950), officieel in Will Any Gentleman? (Michael Anderson, 1953). Voorts onder meer in The Black Rider (Wolf Rilla, 1954), The Colditz Story (Guy Hamilton, 1955), The Quatermass Xperiment (Val Guest, 1955), Bhowani Junction (George Cukor, 1956), The Baby and the Battleship (Jay Lewis, 1956), Lust for Life (Vincente Minnelli, 1956), tegenover Norman Wisdom in Up in the World (John Paddy Carstairs, 1956), Doctor at Large (Ralph Thomas, 1957), The Vicious Circle (Gerald Thomas, 1957), Barnacle Bill (Charles Frend, 1957), Blue Murder at St. Trinian’s (Frank Launder, 1957), Dunkirk (Leslie Norman, 1958), The Revenge of Frankenstein (Terence Fisher, 1958), Up the Creek (Guest, 1958), The Nun’s Story (Fred Zinnemann, 1959), Two Way Stretch (Robert Day, 1960), The Trials of Oscar Wilde (Hughes, 1960), Tarzan the Magnificent (Day, 1960), Fanny (Joshua Logan, 1961), The Notorious Landlady (Richard Quine, 1962), The Scarlet Blade (top-billed; John Gilling, 1963), The Wrong Arm of the Law (Cliff Owen, 1963), Call Me Bwana (Gordon Douglas, 1963), The Long Ships (Jack Cardiff, 1964), Murder Ahoy (George Pollock, 1964), First Men in the Moon (Nathan Juran, 1964), The Truth about Spring (Richard Thorpe, 1965), in een vierdubbele rol in The Secret of My Success (Andrew L. Stone, 1965), The Spy with a Cold Nose (Daniel Petrie, 1966), Drop Dead Darling (Hughes, 1966), Rocket to the Moon (Don Sharp, 1967), Camelot (Logan, 1967), 12 + 1 (Nicolas Gessner, 1969), Twinky (Richard Donner, 1970), Eyewitness (John Hough, 1970), Whoever Slew Auntie Roo? (Curtis Harrington, 1971), Royal Flash (Richard Lester, 1975), The Prisoner of Zenda (Quine, 1979), A Chorus of Disapproval (Michael Winner, 1988). Regisseerde en schreef de goed ontvangen jeugdfilm The Railway Children (1970), gevolgd door The Amazing Mr. Blunden (1972), Baxter! (1973) en de animatiefilms Wombling Free (1977) en The Water Babies (1978).