Het Schimmenrijk

83, VS, 6 februari, longkanker

Amerikaans film- en televisieacteur, eigenlijk Eugene Carey. Aanvankelijk onder contract bij Warner Bros. en vanaf 1953 Columbia. Veelal als stoïcijnse militair of revolverheld. Debuteerde tegenover John Wayne in Operation Pacific (George Waggner, 1951). Voorts onder meer I Was a Communist for the FBI (Gordon Douglas, 1951), The Tanks Are Coming (D. Ross Lederman en Lewis Seiler, 1951), This Woman Is Dangerous (Felix E. Feist, 1952), Springfield Rifle (André De Toth, 1952), Gun Fury (Raoul Walsh, 1953), tegenover Doris Day in Calamity Jane (David Butler, 1953), top-billed in The Nebraskan (Fred F. Sears, 1953), Wyoming Renegades (top-billed; Sears, 1954), They Rode West (Phil Karlson, 1954), Massacre Canyon (top-billed; Sears, 1954), The Outlaw Stallion (top-billed; Sears, 1954), Pushover (Richard Quine, 1954), The Long Gray Line (John Ford, 1955), Mister Roberts (Ford en Mervyn LeRoy, 1955), Count Three and Pray (George Sherman, 1955), Wicked As They Come (Ken Hughes, 1956), The Shadow on the Window (top-billed; William Asher, 1957), Return to Warbow (top-billed; Ray Nazarro, 1958), Screaming Mimi (Gerd Oswald, 1958), Black Gold (top-billed; Leslie H. Martinson, 1962), Dead Ringer (Paul Henreid, 1964), The Time Travelers (Ib Melchior, 1964), The Great Sioux Massacre (Sidney Salkow, 1965), The Seven Minutes (Russ Meyer, 1971), Fighting Mad (Jonathan Demme, 1976) en Monster (Kenneth Herts, 1979).

Zingend (in uniform) met Doris Day en Howard Keel in Calamity Jane

The Next Voice You Hear

87, Malibu CA, 6 februari, longkanker

Amerikaans acteur. Lang actief in film, op Broadway en televisie. Twee Oscarnominaties, voor zijn bijrol in Battleground (William A. Wellman, 1949) en de hoofdrol van president Harry S. Truman in Give ‘em Hell, Harry! (Steve Binder en Peter H. Hunt, 1975). Zou op het scherm debuteren in de rol waar hij op Broadway een Tony voor won, maar die ging in de filmversie van Command Decision (Sam Wood, 1948) naar Van Johnson. Whitmore speelde zijn eerste filmrol, tegenover Glenn Ford en Nina Foch, in The Undercover Man (Joseph H. Lewis, 1949). Daarna onder meer top-billed in The Next Voice You Hear (Wellman, 1950),The Asphalt Jungle (John Huston, 1950), tegenover Mario Lanza in Because You’re Mine (Alexander Hall, 1952), All the Brothers Were Valiant (Richard Thorpe, 1953), Kiss Me Kate (George Sidney, 1953), Them! (top-billed; Gordon Douglas, 1954), Battle Cry (Raoul Walsh, 1955), Oklahoma! (Fred Zinnemann, 1955), The Last Frontier (Anthony Mann, 1955), Crime in the Streets (Don Siegel, 1956), The Eddy Duchin Story (Sidney, 1956), The Restless Years (Helmut Käutner, 1958), The Deep Six (Rudolph Maté, 1958), Black Like Me (top-billed; Carl Lerner, 1964), Chuka (Douglas, 1967), Planet of the Apes (Franklin J. Schaffner, 1968), Madigan (Siegel, 1968), Guns of the Magnificent Seven (Paul Wendkos, 1969), als admiraal Halsey in Tora! Tora! Tora! (Richard Fleischer, 1970), Chato’s Land (Michael Winner, 1972), The Harrad Experiment (top-billed; Ted Post, 1974), Where the Red Fern Grows (top-billed; Norman Tokar, 1974), The Serpent’s Egg/Das Schlangenei (Ingmar Bergman, 1977), als president Teddy Roosevelt in Bully (Hunt, 1978), The First Deadly Sin (Brian G. Hutton, 1980), Nuts (Barbra Streisand, 1987), The Shawshank Redemption (Frank Darabont, 1994), The Relic (Peter Hyams, 1997) en The Majestic (Darabont, 2001).

Als Brooks in The Shawshank Redemption

82, Saratoga Springs NY, 6 februari, doodsoorzaak onbekend

Amerikaans kinderactrice en revuedanseres. Won als baby schoonheidsverkiezing in Seattle. Debuteerde als driejarige in de korte film How’s My Baby? (Stephen Roberts, 1930) en viel daarna op door een enorme spuugkrul op het voorhoofd in een aantal korte films uit de serie Our Gang/Little Rascals, te weten Helping Grandma (Robert F. McGowan, 1931), Love Business (McGowan, 1931), Littlle Daddy (McGowan, 1931), Bargain Day (McGowan, 1931) en Fly My Kite (McGowan, 1931). Ook in The Slippery Pearls (William C. McGann, 1931) en als TomBoy Taylor in een reeks korte films met Mickey Rooney (1933-34), alsmede The Scarlet Letter (Robert G. Vignola, 1934), tegenover John Wayne in ‘neath The Arizona Skies (Harry L. Fraser, 1934) en Five Little Peppers in Trouble (Charles Barton, 1940). Danste anoniem in de cast van Royal Wedding (Stanley Donen, 1951) en Singin’ in the Rain (Donen en Gene Kelly, 1952). Later revuedanseres en stripper, onder de naam Gilda and Her Crowning Glory (bijvoorbeeld in de korte film ABC’s of Love, Lilian Hunt, 1953).

Trailer van ABC’s of Love

41, München, 5 februari, baarmoederhalskanker

Oorspronkelijk Tsjechoslowaaks actrice en regisseur. Was een succesvol kinderactrice in films als At zjii duchove!/Leve de geesten! (Oldrich Lipsky, 1976) en Brontosaurus (Vera Plivová-Simková, 1980). Won in Duitsland verschillende prijzen voor haar hoofdrol van een Pools-Joods meisje dat de Tweede Wereldoorlog overleeft in de tv-serie Ein Stück Himmel (Franz Peter Wirth, 1982). Trouwt op haar achttiende met de 28 jaar oudere Duitse regisseur Joseph Vilsmaier, voor wie ze hoofdrollen speelt in de films Herbstmilch (1988), Rama dama (1991), Stalingrad (1993), Schlafes Bruder (1995), Comedian Harmonists (1997), Bergkristall (2004) en Die Gustloff (2008; oorspronkelijk een tv-serie). Speelde ook in films als Amadeus (Milos Forman, 1987), Pan Tau (Jindrich Polak, 1988), Grenzverkehr (Stefan Betz, 2005) en Lamento (Rene Sydow en Daniel Hedfeld, 2007). Regisseerde samen met Vilsmaier de documentaire Wia die Zeit vergeht (1995) en de speelfilm Der letzte Zug (over de jodenvernietiging; 2006). Alleen regisseerde Vávrová Hunger – Sehnsucht nach Liebe (1997) en de kinderfilm Der Bär ist los (2000).

Trailer van Der letzte Zug

81, Parijs, 3 februari, na een lange ziekte

Frans bijrolacteur. Werkte veel voor regisseur Marcel Carné: La Marie du port (1949), Thérèse Raquin (1953), L’air de Paris (1954), Les trîcheurs (1958), Terrain vague (1960), Trois chambres à Manhattan (1965), Les jeunes loups (1967), Les assassins de l’ordre (1970). Ook in Casque d’or (Jacques Becker, 1951), Nous sommes tous des assassins (André Cayatte, 1952), Quand tu liras cette lettre (Jean-Pierre Melville, 1953), To Catch a Thief (Alfred Hitchcock, 1955), Si Paris nous était conté (Sacha Guitry, 1956) en Bernadette (Jean Delannoy, 1987). De in 1996 overleden Carné wees Lesaffre aan als zijn erfgenaam.

La battaglia di Algeri

86, Parijs, 2 februari, kanker

Frans acteur. Vooral bekend geworden als de kolonel in La battaglia di Algeri/De slag om Algiers (Gillo Pontecorvo, 1965). Voorts onder meer in La religieuse (Jacques Rivette, 1966), Je t’aime, je t’aime (Alain Resnais, 1968), Promise at Dawn (Jules Dassin, 1970), Le rempart des Béguines (Guy Casaril, 1972), L’héritier (Philippe Labro, 1973), The Day of the Jackal (Fred Zinnemann, 1973), Il mio nome è Nessuno/My Name Is Nobody (Tonino Valerii, 1973), Glissements progressifs du plaisir (Alain Robbe-Grillet, 1974), La moutarde me monte au nez (Claude Zidi, 1974), Peur sur la ville (Henri Verneuil, 1975), La course à l’échalote (Zidi, 1975), Un genio, due compari, un pollo/The Genius (Damiano Damiani, 1975), als Pontius Pilatus in Il Messia (Roberto Rossellini, 1975), L’aile ou la cuisse (Zidi, 1976), Il gatto (Luigi Comencini, 1978) en Lucie Aubrac (Claude Berri, 1997). Niet te verwarren met de gelijknamige stuntman.